Ege Üniversitesi’nde milyarlık zarar ve ruhsatsız yurt! Sayıştay’dan çarpıcı tespitler

Sayıştay'ın 2024 yılı denetim raporu, Ege Üniversitesi'nde kamu kaynaklarının kullanımına dair çarpıcı usulsüzlükleri gün yüzüne çıkardı. Rapor; ihale kanununa aykırı doğrudan teminlerden milyonlarca liralık zarara, ruhsatsız öğrenci yurdundan atıl tarım arazilerine kadar pek çok başlıkta üniversitenin mali ve idari yönetimine yönelik ciddi eleştiriler içeriyor.

Döner Sermayede 3 Milyar Liralık Zarar

Üniversiteye bağlı Döner Sermaye İşletmesi, 2024 yılını 3 milyar 99 milyon TL zararla kapattı. Toplam 6 milyar 24 milyon TL gelir elde edilmesine rağmen 9 milyar 123 milyon TL’yi aşan giderlerle ciddi bir mali açık ortaya çıktı. Bu durum, üniversitenin sürdürülebilir bir mali yapıya sahip olmadığına işaret ediyor.

İhaleler Bölündü, Kanun Deldi

Sayıştay denetçileri, mal, hizmet ve yapım işlerinin ihale sınırını aşmaması için bilinçli olarak parçalara ayrıldığını ve bu yolla doğrudan temin yönteminin kötüye kullanıldığını belirledi. Aynı firmaya aynı gün içinde üç ayrı doğrudan temin yapılması ve bu durumun yıl boyunca sistematik biçimde tekrarlanması, Kamu İhale Kanunu’nun temel ilkelerine aykırı bulundu.

%10 Bütçe Sınırı Aşıldı, Kuruldan İzin Alınmadı

Üniversite, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 22/d maddesi kapsamında yaptığı alımlarda, bütçeye konulan ödeneğin %10 sınırını aştı. 134,9 milyon TL tutarındaki harcamalar için Kamu İhale Kurulu’ndan gerekli onayın alınmadığı tespit edildi. Sayıştay, bu durumun açık bir mevzuat ihlali olduğunu vurguladı.

Ruhsatsız Öğrenci Köyü Hâlâ Faaliyette

Yaklaşık 2000 öğrencinin kaldığı Ege Üniversitesi Öğrenci Köyü’nün, yangın ve tesisat güvenliğine ilişkin eksiklikler nedeniyle işletme ruhsatı bulunmuyor. İtfaiye raporuna göre 2022’de belirlenen eksikliklerin hâlâ giderilmediği ve bu nedenle Yükseköğrenim Özel Barınma Hizmetleri Yönetmeliği kapsamında gerekli ruhsatın alınamadığı belirtildi. Üniversite yönetimi, eksikliklerin yüksek maliyeti nedeniyle giderilemediğini savundu.

Sosyal Tesislerde Milyonlarca Liralık Borç

Üniversiteye ait sosyal tesislerin, 2024 sonu itibarıyla SGK’ya 39 milyon TL, vergi dairesine 15 milyon TL, tedarikçilere 3 milyon TL ve üniversite bütçesine 8 milyon TL borcu bulunuyor. Sayıştay, bu borçların mutlaka yapılandırılarak üniversite bütçesinden karşılanması gerektiğini belirtti.

Menemen Çiftliği Atıl Kaldı, Süt Dışarıdan Alındı

Üniversiteye bağlı Menemen Uygulama ve Üretim Çiftliği'nde, 4100 dekar arazinin yalnızca 1000-1500 dekarı ekili. Çiftlikteki süt sağım ünitesi çalışmadığı için ihtiyaç duyulan süt dışarıdan temin ediliyor. Sayıştay, arazilerin atıl kalması nedeniyle önemli gelir kayıpları yaşandığını ve 1976 tarihli yönetmeliğin güncellenmesi gerektiğini vurguladı.

Genel Değerlendirme: Kaynaklar Etkin Kullanılmadı

Sayıştay raporu genel olarak, Ege Üniversitesi'nin mali kaynaklarını etkili, ekonomik ve verimli kullanmadığını; ihale mevzuatına aykırı uygulamaların yaygınlaştığını ve finansal sürdürülebilirlik açısından riskli bir tablo oluştuğunu ortaya koydu.

Üniversite Ne Diyor?

Kamu İdaresi, tespit edilen usulsüzlüklerin büyük kısmına dair “gerekli hassasiyetin gösterileceği” taahhüdünde bulundu. Ancak Sayıştay, bu tür sorunların bir yıldan uzun süredir devam ettiğini ve çözüm yönünde somut adımların atılmadığını not etti.